Ikonenmuseum in Kampen

Om eens wat dingetjes van mijn studie in real life te kunnen gaan bekijken, in plaats van alleen maar in boeken, heeft de Sint mij een museumkaart gegeven. Ik zal dus regelmatig eens tijd vrij proberen te maken om de kaart daadwerkelijk te kunnen gebruiken. Vandaag was de aftrap, en ik besloot te beginnen met het Ikonenmuseum in Kampen.

Het Ikonenmuseum is gevestigd in een deel van het voormalige middeleeuwse klooster van de Minderbroeders, iets waar ik maar weinig van kon ontdekken. Alhoewel het museum toch redelijk druk bezocht schijnt te worden en zeker een bezoekje waard is, was ik de enige bezoeker bij binnenkomst (tot en met het weggaan). Wel waren er behoorlijk wat medewerkers, waarschijnlijk veel vrijwilligers. Deze waren allen bijzonder vriendelijk en heel behulpzaam, zo waren ze erg eager mijn vragen te beantwoorden, die ik niet had. Ze waren zo werkloos, dat ik voor hen eigenlijk zelf het (wandelende) museumstuk was. Ondanks de overduidelijk goede bedoelingen, voelde ik mijzelf toch wel wat bekeken. Ze doken overal op, boven, beneden, eigenlijk had ik alleen op het toilet even rust.

Het museum zelf is bijzonder verzorgd en erg mooi. Op dit moment is de collectie ikonen opgesteld samen met werk van de Groningse kunstenaar Henk Helmantel. Zijn tentoongestelde werk is een verzameling schilderijen van kerkinterieurs en stillevens van voornamelijk fruit, servies en dode vogels. De overeenkomst met de ikonen is de typische realiteit die afgebeeld wordt. Vooral de kerkinterieurs zijn indrukwekkend en sluiten goed bij de ikonen aan.

De ikonen zelf zijn schitterend en hoofdzakelijk uit Rusland, maar ook uit Griekenland, de Balkan en Ethiopië  Een bijzondere karakteristiek van ikonen is het toepassen van het zgn. omgekeerd perspectief. In de westerse kunst wordt perspectief bekeken vanuit de positie van de mens, wat dichtbij is wordt groter afgebeeld. Bij ikonen is dat omgekeerd; het verdwijnpunt wordt niet in de verte in de horizon gelegd, maar in de beschouwer.

De collectie is duidelijk met zorg samengesteld, en ook de goede informatievoorziening die in elke zaal op schrift aanwezig is, voegt veel toe. Ik zou zeggen, ga eens kijken, je wordt in Kampen met open armen ontvangen.