woensdag, september 28, 2011

Digitale Dode Zee-rollen

Ook voor musea hoef je nog amper het huis uit. Sinds eergisteren staan er zelfs vijf Dode Zee-rollen online, dit door een samenwerking van Google met de Israëlische Autoriteit voor Antiquiteiten.

Op de website van het Israël museum zijn afbeeldingen van de tweeduizend jaar oude tekst gratis en in hoge resolutie te bekijken. Je kunt zowel de oorspronkelijke tekst zien als een Engelse vertaling. Het gaat om Jesaja, de Tempelrol, de Oorlogsrol, de Gemeenschapsregel en de Bespreking van Habakkuk. Tegen 2016 hoopt men alle rollen (900) online te hebben.
De originelen worden bewaard in een zwaar beveiligd gebouw in Jeruzalem. Om daar binnen te mogen heb je drie verschillende sleutels, een magnetische kaart en een geheime code nodig.

De eerste Dode Zee-rollen werden in 1947 ontdekt door de schaapherder Mohammed ed-Dib, bij Qumran. De teksten zijn geschreven in het Hebreeuws, Aramees en Grieks en zijn van groot belang voor kennis over het Oude Testament. Men denkt dat de teksten geschreven zijn door een ascetische joodse sekte die rond 2000 jaar geleden vanuit Jeruzalem de woestijn in zijn gevlucht en zich daarna rond Qumran hebben gevestigd.

Eerder was Google al betrokken bij de opzet van de Yad Vashem Holocaust fotocollectie en het online zetten van verzamelingen van het Prado museum in Madrid.
Ik vind het online zetten van de Dode zee-rollen echt een zeer geslaagd project. Het ziet er allemaal heel mooi uit en de rollen zijn gemakkelijk in te zien, met eronder een uitgebreide uitleg. Super dat je bij elk stuk tekst een mouse-over kunt krijgen met de Engelse vertaling.

Bronnen
The Guardiuan
Nu
Historiek
Israël Museum

dinsdag, september 27, 2011

Krokodil wordt plotseling oranje

Australiërs zijn doorgaans niet zulke oranjefans. De dierenverzorgers van de dierentuin te Geelong (Australië) keken onlangs dan ook raar op toen een van hun krokodillen plotseling oranje was uitgeslagen.

De krokodil van bijna drie meter was 's avonds nog kerngezond met een normale krokodillenkleur, bij het ochtendgloren bleek Krokkie echter oranje. Eerst dachten ze dat hij een akelige ziekte had opgelopen, of een of andere grapjas met een bus verf in de weer was geweest. Uit onderzoek bleek dat de krokodil zich 's nachts te goed had gedaan aan de leidingen van zijn speciale verwarmde bassin. Hierdoor was een filter beschadigd, zodat de zuurtegraad in het water zo gestegen was dat de krokodil oranje uitsloeg. Misschien een leuke tip voor koninginnedag en/ of het EK.

zaterdag, september 24, 2011

Comino

We hebben nu een uitstekend alternatief voor Telendos gevonden, maar dan zonder de geboden en verboden van de mensen die er wonen: namelijk Comino.

Comino is 3,5 km² klein en er wonen slechts 5 mensen het hele jaar. In de zomer iets meer, omdat er 1 hotel op het eiland staat. Er gaan diverse boten en kleine taxibootjes vanaf Malta en Gozo naar Comino, dit vanwege de "grote" bezienswaardigheid de Blue Lagoon. De naam Comino komt van het komijnzaad dat er vroeger vandaan kwam, tegenwoordig groeien er alleen nog een paar verdroogde struiken.

Als je vroeg aankomt op Comino is het nog heerlijk rustig bij de Blue Lagoon, die overigens niet meer voorstelt dan een stukje heel blauwe zee. Het eilandje zelf is bijna uitgestorven, er heerst een onwerkelijke rust. Het eiland is in principe autovrij, al rijdt er wel een jeep rond om mensen van de Blue Lagoon naar het Fort en de uitkijktoren te brengen. Ten tijde van ons bezoek was dat alles gesloten, wat de stilte nog totaler maakte. De sfeer is moeilijk te omschrijven, maar deze overvalt je wel en is vrij ongrijpbaar. Een klein verlaten kerkhof en een gesloten kapel geven een mysterieuze aanblik.

In het hotel kom je weer met beide voeten op de grond, al is het ook daar relatief rustig. Het is een soort oase in de woestijn met erg vriendelijk personeel. Ook daar hebben we onder het genot van wat wijntjes en een prachtig uitzicht geruime tijd doorgebracht. Eigenlijk wilden we er helemaal niet meer weg.

Helaas hadden we een afspraak met een taxiboot en moesten we de andere dag ook weer naar Nederland, dus liepen we toch maar terug naar de Blue Lagoon. We wisten niet wat we zagen toen we daar aankwamen, het was echt een soort hel vol toeristen geworden. Tot overmaat van ramp zagen we onze taxiboot in de verte (te vroeg) vertrekken. Een andere was niet te krijgen, daar er honderden mensen op de rotspunten stonden te wachten.

Nog helemaal in de vreemdsoortige, relaxte sfeer besloten we dit mierennest direct te ontvluchten en maar weer terug naar het hotel te gaan. De receptioniste daar vond dat we beter konden blijven, wat een aantrekkelijke optie was. Nadat we haar verzekerd hadden snel voor langere tijd terug te komen, konden we met een bootje van het hotel terug naar Gozo, waar we wat weemoedig onze laatste avond bij Ta Pawlu doorbrachten.

Comino heeft ons voor een dilemma gebracht, want ook daar is het in de winter slecht weer en het hotel gesloten. Dit betekent dat we er alleen heen kunnen als we ook naar Telendos kunnen. Nu moeten we volgend jaar dus wel uit erg veel dingen kiezen. Toch denk ik dat we Telendos ook niet kunnen missen, maar Comino trekt ook, en Telendos dan?....of toch Comino?

dinsdag, september 20, 2011

Prinsjesdag 2011: Lang leve de ondernemer en ons zeeuwen moeten zuunig zijn

Prinsjesdag is mijn inziens een hoop overdreven ceremonieel, zeker nu iedereen toch al weet wat er in de Miljoenennota staat. Gunstig is wel dat er eindelijk eens met ons ondernemers rekening wordt gehouden.

De zelfstandigenaftrek wordt vanaf 2012 een vast bedrag van € 7.280,-, dat niet geïndexeerd wordt. Het kabinet wil in 2012 serieus ondernemerschap met forse winsten. En zo zien we het graag! Ondernemers werd het tot nu toe vooral moeilijk gemaakt, en zat het tegen hadden ze niets om op terug te vallen. Dit terwijl ondernemerschap door de eeuwen heen juist de kracht van Nederland is geweest. Eind goed, al goed dus.

Wat er met de Zeeuwen is gebeurd, is een raadsel, maar een ding is zeker; zuunig zijn ze de afgelopen jaren niet geweest. Zeeuws meisje maar zeggen: "Geen cent teveel hoor", waar dus niets van waar was. We kunnen haar voortaan beter Grieks meisje noemen. Dit betekent dat ze in Zeeland nu alsnog het spreekwoordelijke zuunig moeten worden. Onze zuidertak in de slikken moet maar liefst 8 ton bezuinigen het komende jaar. Dat wordt droog brood eten in plaats van Zeeuws Meisje.

zondag, september 18, 2011

Malta; The three cities

Ten oosten van het schiereiland waarop Valleta ligt liggen drie steden; Birgu, Senglea en Bormla. Let op als je de weg vraagt want Maltezers kennen de plaatsen alleen met de benamingen in hun eigen taal: Vittorosia, Il-Isla en Cospicua. Alhoewel nu geen toerist de plaatsen bezoekt, waren de steden erg belangrijk toen de Johannieters over Malta heersten.

Toen de ridders op Malta arriveerden was er weinig dat hen bescherming bood tegen de Ottomanen, daarom begon men met de fortificaties van de drie steden, die nogal open en bloot aan een zeearm lagen. Zulke verdedigingsbouwwerken dagen natuurlijk uit tot aanvallen, en zo zijn er die periode vele bloedige oorlogen gevoerd in en rond de steden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd alles nog eens dunnetjes overgedaan en werden de bewoners geëvacueerd. Met name Senglea werd zwaar getroffen, Vittoroia bleef vrijwel intact.

Wegens tijdgebrek hebben wij deze keer alleen Senglea bezocht. Ondanks dat er veel gesneuveld zou zijn ziet het er nog prachtig uit. Zo gauw je de stadspoort door bent kom je in een andere wereld. Het is er erg rustig met prachtige steegjes en huizen. Alle straten zijn versierd met vlaggen en beelden. Best vreemd dat je er geen toerist tegenkomt, want het is zeker de moeite waard.

zaterdag, september 17, 2011

Dood en bloot

De Amerikaanse fotograaf Spencer Tunick legde tijdens zonsopgang duizend blote Israëliërs vast bij de Dode Zee voor zijn nieuwste project 'Naked Sea'. Met de foto wil Tunick de campagne onder de aandacht brengen die ervoor moet zorgen dat de Dode Zee wordt erkend als een van de zeven wereldwonderen.

Orthodox-joodse rabbijnen en politici hebben tegen het initiatief geprotesteerd, vanwege de "Sodom en Gomorra-achtige aard" van de foto's van Tunick. Verder zou de shoot aanstootgevend zijn voor omwonenden. Dat is op zich vreemd want je ziet hoe mensen er naakt bijna hetzelfde uitzien, en ik neem aan dat de omwonenden ook tot de menselijke soort horen.

Tunick is vooral bekend door zijn foto's van grote aantallen naakte mensen in de natuur en in steden als Amsterdam, New York en Londen. In 2007 wist hij maar liefst 18.000 naakte mensen bijeen te krijgen in Mexico-Stad.

Bronnen
HLN
Spencer Tunick
Vote Dead Sea

donderdag, september 15, 2011

Hal Saflieni; 7000 lijken onder een woonhuis

Je moet toch wel eens een vreemd gevoel hebben als je bovenop een begraafplaats woont waar 7000 mensen begraven liggen. De bewoners van Hal Saflieni hadden hier in ieder geval eeuwen geen last van, tot in 1902 tijdens bouwwerkzaamheden ontdekt werd dat er een Hypogeum onder hun woonhuis lag waar maar liefst 7000 mensen begraven lagen.

Het Hypogeum van Hal Saflieni staat sinds 1980 op de werelderfgoedlijst van UNESCO en is gelegen in een doodnormaal straatje in het dorpje Paola op Malta. Het is een van de meest indrukwekkende bezienswaardigheden, ga er echter niet op de bonnefooi naartoe, de rondleidingen zijn reeds maanden volgeboekt. Dagelijks worden er maar 10 mensen per uur toegelaten, met een maximum van 60 per dag, omdat anders het broze microklimaat, dat ter bescherming van de muurschilderingen in stand wordt gehouden, aangetast zou worden door teveel kooldioxide in de lucht. Kaartjes zijn vooraf gemakkelijk via de website van Heritage Malta te boeken.

Het Hypogeum is aangelegd tussen 4000 v.Chr. en 2500 v.Chr. Het diepste punt ligt 10,6 meter onder de straat. Aan de buitenkant is aan het woonhuis niet meer te zien dan een UNESCO plaat aan de muur. De ondergrond in deze wijk bevat van nature holtes en grotten.

Bij binnenkomst krijg je eerst een klein museum te zien en een korte film. Daarna ga via een aangelegde loopbrug langs de graven tot drie verdiepingen onder de grond. Er is alles aan gedaan om een en ander zo spectaculair mogelijk te maken, zo krijg je een soort telefoon mee waardoor je mysterieuze muziek krijgt te horen. Verder is het aardedonker en lichten alleen de graven en muren op waar op dat moment uitleg over gegeven wordt. Of het er nu bij hoorde of niet, bij ons viel plotseling het licht helemaal uit en werden we door de gids 10 meter onder de grond aan ons lot overgelaten, omdat hij de stroomstoring moest gaan verhelpen. Zoals je merkt zijn we daarna wel weer opgehaald.

Men vermoedt dat de prehistorische mensen bij de aanleg van het Hypogeum gebruik hebben gemaakt van de natuurlijke holtes en grotten. Het middelste niveau ziet er echter wel uit alsof het gebouwd is. Veel muren zijn duidelijk glad gemaakt. Ook zijn er delen van tempels te zien. Op sommige muren zijn muurschilderingen met rode oker aangebracht. Het zijn spiralen en cirkels, waarvan men de betekenis nog niet heef kunnen achterhalen.

In het Hypogeum zijn veel voorwerpen te vinden die aan de doden werden meegegeven. Het beroemdste is de slapende dame van Malta, die je dan ook overal in reproductie op het eiland tegenkomt. De echte dame is in het archeologisch museum in Valetta te bewonderen. Waarschijnlijk is het een soort vruchtbaarheidsgodin.

Al bij al is een bezoek aan het Hypogeum van Hal Saflieni een indrukwekkende belevenis. Verwacht echter niet te veel antwoorden, je komt er met meer vragen uit dan je erin gaat.

dinsdag, september 13, 2011

Malta; St. John's Co-Cathedral

De St. John's Co-Cathedral in Valetta is ongetwijfeld de mooiste kathedraal die wij ooit gezien hebben. Werkelijk geen milimeter van het interieur is onbedekt gebleven, dit alles geheel in barok stijl. In het bijbehorende museum hangt bovendien het meesterwerk van Caravaggio; De onthoofding van Johannes de Doper.

De St. John's Co-Cathedral werd in opdracht van grootmeester van de Johannieterorde Jean Levesque de la Cassiere gebouwd. Architect was Geralmo Cassar. De ridders van de Johannieterorde nemen een belangrijke plaats in in de geschiedenis van Malta, zij bestuurden het eiland van 1530 tot 1798. Deze kathedraal in Valetta werd tussen 1573 en 1578 gebouwd als hoofdkerk van de ridders.

De missie van de ridders van de Johannieterorde was het dienen van de armen en het verdedigen van het katholieke geloof. Zoals de naam al aangeeft is de orde vernoemd naar hun beschermheilige Johannes de Doper. De orde werd gesticht in de tijd van de kruisvaarders. Elke ridder moest een kruistocht tegen de ongelovigen maken alvorens op kerkelijke inkomsten aanspraak te kunnen maken. Verder waren de ridders actief in het verzorgen van zieken/ slachtoffers van de kruistochten.

Vanzelfsprekend wordt vandaag de dag al dit moois beschermd door een horde strenge bewakers en bewaaksters. Zoals eigenlijk op heel Malta waren er ook hier strenge do's en don't regels. Bij de ingang zagen wij direct aan de grote stapel in beslag genomen fotocamera's wat er hier verboden was; het fotograferen met flitslicht. Gelukkig heeft Michael een camera waar de flitser uitgezet kan worden. Helaas bleek bij de eerste foto al dat dit toch niet zo waterdicht was, onder het oog van een bewaakster ging de flitser af. Als blikken hadden kunnen doden, had ik Michael ter plekke bij de ridders moeten achterlaten. Gelukkig bleef het bij een vinnige reprimande en konden zowel Michael als de camera de kathedraal ongeschonden verlaten.

Naast de bezienswaardigheden in kathedraal en museum is het ook interessant om eens door de open ramen naar de buren te gluren. Daar is een hele verzameling ambtenaren te zien die nog geheel voldoen aan het prototype ambtenaar uit lang vervlogen tijden.

Speciaal voor het Oratorium van de St'John's Co-Cathedral schilderde Caravaggio zijn meesterwerk De onthoofding van Johannes de Doper. Het is een geweldig werk met zijn zo bekende gebruik van clair-obscur. Bij clair-obscur is de achtergrond donker en de voorgrond licht, waardoor de nadruk op een heel speciale manier op de voorgrond wordt gelegd. Op het schilderij is Johannes de Doper te zien vlak nadat hij door de beul is onthoofd. Het werk is het enige dat Caravaggio heeft ondertekend en wel in de plas bloed naast het hoofd van Johannes.

zondag, september 11, 2011

Gozo; Azure Window

Langs prachtige, maar vrij droge, landschappen reden wij naar het veel minder mooie Marsalforn Bay. Ook erg toeristisch is de Azure Window, maar dat is wel de moeit waard om even te gaan bekijken.

Marsalforn Bay is op zich niet eens zo lelijk, maar wel de place to be als je van Engels toeristenvermaak houdt. Wij hebben het er niet lang volgehouden en besloten een andere attractie te gaan bekijken, de Azure Window.

Het Azure Window is een soort vierkant gat in de kliffen van Dwejra Bay. De rotsen bestaan uit kalksteen waaruit door de eeuwen heen een groot gat is gesleten. Je kunt kunt er komen door over wat rotsen te klimmen. Als je de voeten droog wilt houden kun je ook een bootje huren.













zaterdag, september 10, 2011

Gozo; Ta' Pinu

Met hooggespannen verwachtingen, en bedekte armen en benen, ging ik op weg naar het bedevaartsoord Ta' Pinu op Gozo. Volgens de overlevering zou zich op deze plaats diverse malen een mirakel hebben afgespeeld. Dit trok zoveel bedevaartgangers dat men in 1920, naast de oude kapel, begon aan de bouw van een grote basiliek in Romaanse stijl. In mijn fantasie zag ik honderden mensen allerlei interessante religieuze dankbaarheidsrituelen uitvoeren, in werkelijkheid bleek de dankbaarheid toch niet zo groot en was de plaats vrijwel verlaten.

Op 22 juni 1883 bezocht de 40 jarige Karmela Grima de kapel. Volgens de overlevering hoorde zij daar een stem. Nuchtere Karmela was dan wel gelovig, maar schrok zich toch bijna een ongeluk en rende hard weg. Daarop riep de stem haar terug naar de kapel. Dit deed ze en er gebeurde verder niets, tot zij kort daarna erg ziek werd. Na ongeveer een jaar was zij weer beter.
Een beetje het omgekeerde bedevaartsverhaal dus, normaal kom je toch niet ziek terug van een kapel.

Karmela vertelde het verhaal tegen haar goede vriend Francesco Portelli, die bleek iets soortgelijks te hebben meegemaakt, al was het bij hem wel in de juiste volgorde. Een stem had Francesco geroepen gebeden op te gaan zeggen in de kapel, kort daarop genas zijn moeder van een ernstige ziekte. Toen dit alles bekend werd onder de bevolking van Gozo werd Ta' Pinu een bedevaartsoord. Om de feestvreugde nog te vergroten verklaarde bisschop Pietru Pace dat de stem echt uit de hemel afkomstig moet zijn geweest.

Misschien waren wij er op het verkeerde moment, want in de ruimtes achterin de basiliek zijn diverse kamers die van onder tot boven volhangen met bedankjes voor Maria. Je ziet er echt de gekste dingen, zelfs diverse houten en gipsen benen. Bij sommige bedankjes staat ook het verhaal geschreven, zo zijn er bijvoorbeeld mensen die bedanken dat ze 9/11 hebben overleefd.

Naast de kerk is een tuintje dat er dan weer niet erg dankbaar uitziet. Er staat onder andere een standbeeld in van Karmela Grima met haar voeten in een verzameling dode, verdorde planten. De rest van de tuin ziet er al niet veel beter uit.

Ta' Pinu gaat in ieder geval wel met de tijd mee. Zo is het tegenwoordig op hun website ook mogelijk om Maria online te bedanken. Je moet daarna wel het Onze Vader bidden, drie Weesgegroetjes en het volgende gebed opzeggen: In gratitude for heaving heard my prayers, o gracious Lord, i now bind my will to Yours: not my will but Yours be done. Ik heb het maar bij de aankoop van een Maria boekenlegger gelaten, je weet nooit waar het goed voor is. In ieder geval hebben wij de vlucht met Transavia toch maar weer mooi overleefd.

woensdag, september 07, 2011

Gozo; Calypso Caves

Ze zijn niet erg opvallend, slechts zichtbaar als een spleet tussen de rotsen, toch zijn de Calypso grotten historisch van belang.

De Calypso grotten liggen bij Xaghra en er wordt algemeen aangenomen dat dit de grotten zijn waarnaar wordt verwezen in de Odyssee van Homerus. Hier zou Odyssee zeven jaar gevangen zijn gehouden door de nymf Calypso als een gevangene van de liefde.

Mooier aan deze plaats is het uitzicht op Ramla Bay. Iets lager op de heuvel zie je de ruïnes van een fort dat door de ridders van Malta is gebouwd, midden 18e eeuw.

dinsdag, september 06, 2011

Gozo; Ggantija Tempels

Toeristische plaatsen vinden wij verschrikkelijk en proberen we zoveel mogelijk te vermijden. Nu blijkt er, tegen alle adviezen en informatie in, op Malta wel enorm veel te zien. Echt veel te veel voor een week. Op Gozo (op Malta kan het ook) is er een hop on hop off bus.

Een van de wensen op mijn verlanglijstje waren de Ggantija tempels op Gozo. Ook hier kwam de voorheen vermaledijde bus langs. En het viel zeker niet tegen. Ik moet zeggen dat Malta heritage geweldig werk doet ten behoeve van conservatie en presentatie van historisch zeer speciale plaatsen.

De Ggantija tempels zijn uit het megalitische tijdperk. Ondenkbaar oud dus. Je loopt er tussen en beseft dat dit door mensen is gemaakt die gewoon 5000 jaar voor jou hier leefden.

Het complex bestaat uit twee tempel units naast elkaar, ingesloten in een stenen omheining. Er schijnen veel rituelen te zijn uitgevoerd, hier is helaas weinig bewijs van en al helemaal niets van zichtbaar. Toch is het tempelcomplex bijzonder, het is een weerspiegeling van het leven van een volk dat ooit hier was, maar waarvan niemand nauwelijks iets weet. Het meest opvallend is dat ongeveer 1000 jaar v. Chr. dit volk hier helemaal en op mysterieuze wijze verdwenen lijkt te zijn. Pas honderden jaren later was er op Gozo weer bewoning. Men denkt dat dit zo is omdat restanten van latere volkeren geen enkele overeenkomst met het volk uit het megalitische tijdperk vertoonde.

Wordt vervolgd.


zondag, september 04, 2011

Gozo; hemels dineren

Zoals de meesten wel weten gaat de liefde bij ons vooral door de maag. Derhalve gingen we ook op zoek naar de culinaire toplocatie van Gozo, omdat tot nu toe de recensies van Lonely Planet uiterst onbetrouwbaar bleken, hebben we ons vooral gericht op Trip Advisor en onze eigen intuïtie (dat vooral).

Bij Ta Pawlu aangekomen waren we eerst een beetje teleurgesteld omwille van de erg koele ontvangst, doch wat er vervolgens aan wijnen en eten werd geserveerd tartte elke verwachting. De maagd Maria keek vanaf de berg goedkeurend toe hoe we deze hemelse spijzen met plezier verorberden.

Wij hadden ons culinaire honk op Gozo ontdekt. Na ons tweede bezoek bleek de eigenaar en personeel ook totaal ontdooid. Echter toen wij nogmaals wilden reserveren bleken zij katholieker dan wij dachten, want zij waren op zondag gesloten. Op zich kunnen we dat wel waarderen dus gaan we op zoek naar een culinair alternatief voor dit culinaire walhalla.

vrijdag, september 02, 2011

Gozo; aankomst

Na een lange nacht zijn we aangekomen op Malta. Vanaf dat we voet aan land zetten is alles eigenlijk perfect geregeld en is alles beige.

Beige omdat alle stenen hier uit de rotsen worden gehouwen en die hebben nu eenmaal die kleur. Goed geregeld omdat echt alles perfect aansloot op elkaar, bus- boot - auto. We konden niet gelijk op de kamer, maar hebben wel een geweldige upgrade gehad en dat was het wachten dan wel weer waard.

Het hotel is heel mooi maar wel kruip door sluip door, omdat ze allerlei nieuwe gedeelten er aan vast hebben geplakt. De lift is echt doodeng, dus Michael ging met de lift het zwembad verkennen en ik met de trap. Dat heb ik geweten, ik ben gewoon verdwaald. Er kwam geen einde aan de trappen en sommige gedeelten bereikte ik nooit. Bezweet en hijgend werd ik gered door een vriendelijke schoonmaakster. Bij het zwembad aangekomen...bleek Michael er al niet meer te zijn. Na lang wachten was die maar weer naar beneden gegaan. In ieder geval weet ik nu de weg per trap en de sluiproutes, altijd handig.´

Vanmiddag hebben we het haventje verkend en heerlijk gegeten bij Marina pizza. Zo meteen willen we het wereldberoemde restaurant Ta Pawlu bezoeken.