zaterdag, augustus 20, 2005

Tsjernobyl rubberneckers




Op 26 april 1986 voltrok zich in Tsjernobyl de grootste kernramp ooit.

Ramptoerisme is een vreemd fenomeen. Terwijl dieren weggaan na een ramp, heeft de mens de neiging rampplekken juist te bezoeken. Het is toch vreemd dat mensen graag soortgenoten in crisis bekijken, je wilt toch helemaal niet zien wat jou had kunnen overkomen? Zelf kom ik nergens waar in een recent verleden een ramp is geweest, ik vind het idee dat ik op een plaats loop waar lijken hebben gelegen te walgelijk voor woorden. Wel heb ik blijkbaar een neus voor op stapel staande rampen, op een of andere manier bezoek ik zo'n gebied altijd vlak voor de ramp. Ik ben, denk ik, dan ook nergens een graag geziene gast. Zo zat ik in het vliegtuig op weg naar Israel op het moment dat Rabin werd vermoord, logeerde ik in Taba Hilton voor het hele hotel werd opgeblazen, liep ik als kind al aan de Maas in Dinant op een plaats waar een half uur later een bus met falende remmen de Maas inreed, vloog ik over de Bijlmer vlak voor het moment dat daar de Bijlmerramp plaatsvond en zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. Er is nauwelijks een plaats waar ik geweest ben waar het niet daarna fout ging. En iedere keer weer blijft mij dat verbazen, zelfs al was mijn bezoek aan Sri Lanka wat langer geleden, de beelden van een weggespoeld hotel blijven mij altijd bij.

Het meest shockerend was echter mijn bezoek aan Tsjernobyl kort voor de kernramp. Ik was nog jong en onbezonnen en het was mijn eerste grote reis in mijn eentje. Het hele gebied rond Kiev had grote indruk op mij gemaakt, het was er prachtig. De beelden daarna vaagden de hele droom in een klap weg. Ik zal er nooit meer komen. Toevallig heeft een vriend van mij een vriendin uit dat gebied, Olga. En nu hoorde ik laatst van Olga dat de natuur in dat gebied nu mooier is dan ooit te voren. Een onvoorstelbaar verhaal dacht ik. Nu ben ik wat gaan zoeken en het blijkt echt zo te zijn. Verder blijkt het sinds kort zelfs een toeristische trekpleister te zijn geworden. Een verlaat ramptoerisme zeg maar. Er zijn dagtours vanuit Kiev, waarbij je het rampgebied en zelfs de reactor nr. 4 gaat bezoeken, gehuld in een wit pak, mondkapje en met een geigerteller. Je schijnt dan bloot te staan aan "slechts" 100 x zoveel straling dan normaal. In de plaatsjes er omheen schijnt alles er nog precies zo bij te liggen als toen de mensen zijn weggevlucht. De schoolboeken liggen nog open op de tafels, de was hangt nog aan de lijn, een absurd tafereel lijkt mij. Na een lunch krijg je nog een film te zien over de ramp en daarna gaan de toeristen "tevreden" terug naar hun hotel. 19 Jaar later, maar als het vanwege de straling niet onmogelijk was geweest hadden de toeristen er dezelfde dag nog gestaan.

Moraal van het verhaal: ramptoerisme is absurd en tegennatuurlijk, maar alles beter dan een gebied bezoeken vlak nadat ik er ben geweest.

Gastenboek voor Baardwijk's Worldview

Geen opmerkingen: