Een spraakmakende beroemde Bergenaar

Door Teun en Marieke Markies

We willen jullie iets vertellen over een van onze beroemde Bergenaren, namelijk W.J.M.A. Asselbergs of zoals hij bij de meeste Bergenaren voortleeft onder zijn pseudoniem: Anton van Duinkerken.

Zijn standbeeld staat tegenwoordig voor ons prachtige stadhuis aan de Grote Markt, maar daarover straks meer. Anton van Duinkerken (1903-1968) was een van onze meest spraakmakende dichters en tevens criticus, essayist, literatuurhistoricus, orator en hoogleraar in de Nederlandse en Algemene Letterkunde aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen.
Hij werd geboren in Bergen op Zoom als oudste kind van bierbrouwer Antoine Asselbergs en Cornelia van Loon in 1903 en overleed in Nijmegen in 1968. Hij vertrok op zijn negende jaar uit Bergen op Zoom, maar bleef in zijn hart altijd trouw aan Brabant. Wij zijn altijd trots op hem gebleven en droegen hem een warm hart toe, omdat het zo’n hartelijke man was.
Zijn strikt wetenschappelijke werk publiceerde hij onder de naam: Asselbergs en al het andere onder zijn pseudoniem: Anton van Duinkerken. Hij schreef veel religieuze boeken en gedichten en was een voorvechter van de Rooms-katholieke cultuur en pleitte voor een ruim opgevat Katholiek Humanisme. Hij werd door de meeste mensen aangesproken als ”Toon” en slechts zijn familie noemde hem Willem.

Zijn standbeeld stond enige jaren geleden in de Jozefstraat ( waar zijn geboortehuis staat) voor de HEMA. Nu is het zo, dat er in zijn uitgestoken hand nogal eens iets neergelegd werd en met name worsten uit de HEMA, wat ons deed denken aan het carnavalslied: ”lekkere worst van de HEMA”.
Het was nogal oneerbiedig, maar ik denk dat de goede man er zelf hartelijk om had moeten lachen. Hij heeft trouwens ook een boek geschreven in 1928 met de titel: ”De verdediging van carnaval”. Het beeld is voordat de renovatie van de binnenstad begon, verplaatst naar het stadhuis en men dacht waarschijnlijk dat het nu wel ongemoeid werd gelaten. Maar niets is minder waar! Geregeld zien we het beeld met dan weer een paraplu bungelend aan zijn arm of een flesje limonade in zijn uitgestoken hand en in de winter doen ze hem zelfs wel eens letterlijk de das om! Afgelopen carnaval zag het beeld er wel heel vreemd uit. De dag na carnaval regende het nogal en de confetti die eraan was blijven plakken deed hem er uitzien als een patiënt met mazelen. Gelukkig heeft de schoonmaakploeg hier gauw een eind aan gemaakt, hoewel we niet kunnen ontkennen dat het er wel heel komisch uitzag!

Voor onze bibliotheek in Het Markiezenhof staat ook nog iets leuks en educatiefs: een oude telefooncel vol met oude boeken. Op het glas van de telefooncel staat een citaat uit een van Van Duinkerkens werken, ”uit het hart gesproken”. Voorheen kwam er ook nog een stem vanuit de telefooncel, die voorlas uit het werk van onze beroemde schrijver, maar daar het meer leek op de eerste grammofoonplaat van Edison, maar dan met een stuk in zijn kraag (wat dus helemaal niet kon!) hebben ze de stem maar het zwijgen opgelegd.
Al met al is het standbeeld voor veel mensen nog steeds een aantrekkelijke plaats om iets in de uitgestoken hand te deponeren. Het is ook net of hij om een fooi bedelt.
Wij vinden echter toch dat hij beter verdient!

Oudoe, Teun en Marieke Markies